تعطیلات تابستان بهترین فرصت است

تعطیلات تابستان هم به نیمه رسید. انگار همین دیروز بود که تابستان شد و امروز که این مقاله را می نویسم دقیقاً تابستان نصف شده است. همین مسئله باعث شد که از خود یک سوال بپرسم:

به برنامه هایی که برای تابستونت گذاشته بودی رسیدی؟

خوشبختانه من یک عادت خوب دارم. اینکه برنامه هایم را با زمانی که برای رسیدن به هر کدام نیاز دارم می نویسم. رفتم سراغ دفترچه ام و دیدم که با اختلاف یکی دو روز زودتر و دیرتر، کارهایی را که برای این زمان در نظر گرفته بودم جز یک مورد را، انجام داده ام و از برنامه هایم عقب نیستم. پس تا اینجا کارم درست بوده. البته فکر نکنید که یک شبه به اینجا رسیده ام که برنامه بگذارم و به برنامه ام برسم.

سالها قبل که نوجوان بودم، تعطیلات تابستان که شروع می شد یک دفتر برمی داشتم و شروع می کردم به نوشتن برنامه هایی که برای تابستان باید انجام می دادم. یک لیست بلند بالا از کارهای بسیار خوبی که همه برام خیلی مفید بودن تهیه می کردم و می رفتم به جنگ ( بله در واقع یک جور جنگ حساب می شد ) تابستان.

اما هیچ تابستانی را به یاد ندارم که به همه کارهایم رسیده باشم. به قول معروف در یک چشم بهم زدن تابستان می گذشت و من می ماندم و یک دنیا افسوس.

بعدها که بزرگتر شدم، یاد گرفتم که برنامه ریزی ام را تعدیل کنم. یعنی یاد گرفتم که مثلاً دو سه هدف عمده بگذارم و جزئیات آن را در طول تابستان تقسیم کنم. یعنی طوری نباشد که از همان اول تابستان مانند شروع ماراتن بروم در قالب مبارزه. سعی می کردم که بیشتر به روابط خانوادگی و دید و بازدیدهایی که مواقع دیگر کمتر می توانستم به آنها بپردازم، اهمیت بیشتری بدهم. در کنار اینها یکی دو کلاس آموزشی هم که نیاز داشتم می رفتم.

نفعی که اینکار برایم داشت این بود که:

• احساس خیلی خوبی داشتم که به کارهایم طبق برنامه رسیده ام و دیگر آن حس منفی به سراغم نمیامد.
• از هر لحظه تابستانم لذت برده بودم و اوقات خوشی را گذرانده بودم.
• شروع سال تحصیلی جدید سرحال و آماده وتازه نفس می توانستم کارهایم را شروع کنم. درست مثل فردای شبی که خواب خیلی خوبی داشته باشید.

بعدها که بزرگتر شدم و مادر شدم، این تجربه ام را به فرزندانم هم انتقال دادم و خوشبختانه آنها هم لذت این نوع برنامه ریزی را احساس کرده و هر سال همینکار را می کنند. همین هم باعث شده است که هم از سال تحصیلی خود لذت ببرند و موفق باشند و هم تابستانشان را خوش بگذرانند و به بطالت نگذرانند.

کارهای که در تعطیلات تابستان

معمولاً هنوز تابستان شروع نشده، خانواده ها دورخیز برمی دارند برای کلاسهای مختلف تا بچه های خسته از سال تحصیلی و امتحانات آخر سال خود را راهی آنجاها کنند. به اندازه ای عجله دارند که آدم فکر می کند که نگرانند که مبادا عرق بدن بچه خشک شود.

بچه سر صبح از خواب بیدار می شود و صبحانه را تمام نکرده می رود فلان کلاس. برنامه طوری فیکس برنامه ریزی شده است که باید ده دقیقه زودتر از این کلاسش بیاید بیرون تا با آژانسی که از قبل هماهنگ شده به کلاس بعدی برسد! بعد هم می رود خانه و از خستگی و گرمای تابستان خواب ظهر به سراغش میاید.

هنوز چشمانش کامل گرم نشده که زنگ در می خورد؛ بله راننده ای است که مادرجان هماهنگ کرده اند تا فرزند به موقع برسد و مبادا از کلاس بعدازظهر عقب بماند. پس از آن، همه سرکلاس هستند که در را میزنند و میگویند که آمده اند دنبال فلانی. بله پدر بزرگوار مثل یک بادیگارد از طرف مادر مهربان مامور شده است تا بچه خود را به کلاس بعدی برساند! این پدر نازنین هم همانجا داخل ماشین منتظر بچه می ماند تا کلاس تمام شود و او را با خود به خانه ببرد.

کلاس بچه دلبند که تمام می شود و می آید سمت ماشین، پدر با صحنه ای مواجه می شود که دیدنی است! انگار بچه از شکنجه آمده است.

حال دو نفر خسته و کوفته به خانه میرسند. مادر نازنین خبر می دهد که: مهمانان رسیده اند و باید سریع آماده شوید و سر وضع خود را مرتب کنید.

اگر بخواهم از این داستانها بگویم، تا دلتان بخواهد طول میکشد. تمام آنها برایتان آشنا هستند. البته نه به این شوری و شلوغی که من تعریف کردم. اما بسیاری از بچه ها چنین تابستانی را پشت سر می گذارند و هنوز کلاسهای تابستان تمام نشده، باز بوی ماه مهر می آید. در این حالت متاسفانه آه از نهاد بچه ها بلند می شود و بنظرشان یکی از بدبوترین ماهها همین ماه مهر است. اصلاً شاید دلیل دلگیری پاییز هم همین باشد. تا به حال به این فکر نکرده بودم!

دلیل تعطیلات تابستان چیست؟

بیایید ببرای اولین بار فکر کنیم که دلیل تعطیلات تابستان چیست؟ اصلاً دلیل تعطیلات چیست؟ تعطیلی چرا مهم است؟ چرا هیچ کشوری را نداریم که تعطیلات نداشته باشد؟

در خود ذات طبیعت، ابتدا روز را داریم که زمان فعالیت و جنب و جوش است. به دنبال آن شب را هم داریم که زمان استراحت است. حتی اگر یک خودرو را مدتها پشت سرهم و برای چندین ساعت روشن نگه داریم، دچار مشکل می شود و حتماً قبل از استفاده مجدد باید یک استراحتی به آن بدهیم.

حال که نظام طبیعت این است و ما هم موجوداتی جزئی از طبیعت هستیم، پس از مدتها کار بی وقفه نیاز به استراحت داریم. پس چطور است که بعضی پدر و مادرها فکر می کنند که بچه هایشان در تابستان نباید استراحت کنند و استراحت را مساوی وقت تلف کردن می دانند؟

البته منظور من از صحبتهای بالا به هیچ عنوان این نیست که تمام ۳ ماه تابستان را فقط باید خورد و خوابید. این کار بیشتر انسان را خسته می کند چه برسد به یک کودک، نوجوان و جوان که سرشار از انرژی است. این انرژی حتماً باید به روش درست و در جای درست مصرف شود. در غیر اینصورت، می تواند مشکل ساز شود. پس ببینیم که چطور باید تعطیلات تابستان را بگذرانیم تا علاوه بر استراحت کردن، مفید هم باشد.

تعطیلات تابستان را چطور بگذرانیم؟

سوال اصلی این است که تابستان چطور باید گذرانده شود تا هم در آن استراحت باشد، هم تفریح و هم استفاده آموزشی و یادگیری؟

برای پاسخ به این سوال، چندین نکته را باید در نظر داشت که بسیار مفید هستند:

• به حد کافی استراحت در نظر گرفته شود. طوری که نه باعث تنبلی و کسالت شود و نه خستگی کار در تن بماند.
• فعالیت هایی که برای تابستان در نظر گرفته می شود حتماً براساس علاقه باشد تا انجام دادن آنها باعث شادی و نشاط شود. مثلاً اگر کسی از نقاشی لذت می برد، او را در کلاس موسیقی نبینیم. در نتیجه، فعالیت هایی که برای تعطیلات تابستان در نظر گرفته میشود، باید از روی شور و شوق و اشتیاق فرد انتخاب شوند.
• در کنار تمام کارهای نشاط آور، تفریح و استراحتهای تابستانی، می توان یک یا دو مورد از پیش نیازهایی را که می دانیم برای رسیدن به اهداف طولانی مدت نیاز داریم، به صورت معمولی و نه فشرده انجام دهیم. مثلاً کسی که دانشجوی کارشناسی است و می داند که می خواهد تا دکتری بخواند و از طرفی زبان انگلیسی او هم چندان خوب نیست، می تواند در تعطیلات تابستان از شرایط استفاده کرده و آن را شروع کند.
• تا حد امکان سعی کنید که یک سفر چند روزه تفریحی یا چند سفر یک روزه با خانواده یا دوستان داشته باشید. تاثیرش را بعد از رفتن به این سفرها خودتان درک می کنید. نشاطی که کسب می کنید به قطع یقین برای رسیدن به آرامش به شما کمک خواهد کرد. و وقتی که آرام باشید، حافظه تان هم بهتر کار خواهد کرد. در نتیجه با شروع سال تحصیلی جدید حس می کنید که انگار ذهنتان بازتر است و راحت تر همه چیز را یاد می گیرید.
• این سفر برای سلامت روانی افراد به قدری مهم است که کشورهایی مانند فرانسه یک ماه مرخصی اجباری همراه با امکانات و بسته های تشویقی برای سفرهای تابستانی به شهروندانش پیشنهاد می دهد.
• حتماًزمانی برای ارتباط بیشتر با افراد همسن فامیل که قبلاً فرصت سر زدن به آنها را نداشته اید، در نظر بگیرید. البته زمانی را هم برای ارتباط موثرتر و بیشتر با بزرگان فامیل.

تعطیلات تابستان هم به نیمه رسید، اما هنوز کاری نکردم!

اگر جزو آن دسته از افراد هستید که مدام منتظر شنبه ای بودند که برسد و بخواهند کاری را شروع کنند، و الان چشم باز کرده اند و می بینند که دقیقاً نصف تابستان گذشت و هنوز کاری را شروع نکرده اند، باید بگویم: فکر گذشته را نکنید، دیگر فایده ای ندارد.

تنها کاری که باید انجام دهید این است که:

• یک قلم و کاغذ بردارید و مهمترین کاری را که قرار بود در اولین فرصت انجام دهید بنویسید.
• زیر آن بنویسید که من ……. (در جای خالی اسم خودتان را بنویسید) تعهد می دهم که از این تاریخ …. (تاریخ همین روزی را که الان هست) تا روز ……… ( هر روزی که برای به حد مطلوب رساندن آن هدفتان مناسب است) به این هدفم ……… (همان هدفی که دارید) می رسم.
• بعد از نوشتن این قرارداد زیر آن را امضا کنید و آن را در جایی بگذارید که هر لحظه ببینیدش.
• حال سهم هر روزتان را حساب کنید. مثلاً فرض کنیم شما هدفتان را خواندن یک کتاب ۱۰۰ صفحه ای قرار داده اید و ۱۰ روز هم فرصت دارید. باید ۱۰۰ را تقسیم بر ۱۰ کنید و جوابش می شود سهم هر روزتان. پس یعنی هر روز باید ۱۰ صفحه از کتاب را بخوانید.
• کارتان را بلافاصله پس از امضا تعهد نامه شروع کنید. نه حتی یک ساعت دیگر، بلکه از همان لحظه!
• علاوه بر این، باید به خود قولی بدهید. اینکه فقط زمانی دست از کار می کشید که کارتان تمام شده است. پس قبل از خواب به این فکر می کنید که بعد از بیداری چکار باید بکنید و بعد از خواب هم اولین چیزی که به آن فکر می کنید اینکه اول قولتان را برای آن روز انجام دهید و بعد به کارهای دیگر بپردازید.
• تفریح و استراحت، ورزش و غذای سالم را فراموش نکنید.